Thanh Nga ngỏ ý muốn đi viếng chùa Thiên Mụ. Bà bầu Thơ bận tiếp đại diện của ông Tỉnh Trưởng Thừa Thiên đến mua dàn hát để gây quỷ cho Hội Thương Binh – Xã Hội của tỉnh nên bà bảo tài xế Năm Địa chở Thanh Nga, Bích Sơn, Kiên Giang và tôi đi . Kiên Giang và Nguyễn Phương làm nhiệm vụ giám hộ của Thanh Nga, Bích Sơn theo bầu bạn với Thanh Nga. Bà Bầu căn dặn: « Hai anh dẫn cháu đi viếng chùa Thiên Mụ, kể sự tích bà Thiên Mụ, chụp ảnh, ngoạn cảnh, chừng về, bảo chú tài xế đưa qua cầu Tràng Tiền, đến gần khách sạn Morin có một quán bán bánh khoái, bánh nậm ngon lắm. Thanh Nga thích ăn bánh khoái. Khi vô quán rồi, bảo chú Tài xế về rước tôi và vợ chồng cháu Be tới ăn cho vui. »
Đoàn TMTN hát ở Huế nhiều lần rồi, chúng tôi cũng nhiều lần viếng cảnh chùa Thiên Mụ, đi thuyền trên sông Hương để đến chùa thì rất là thi vị và mát mẻ, nhưng mất nhiều thời gian….thuyền xuôi theo dòng nước, lặng lờ trôi. Khách du ngoạn ngồi bên be thuyền hóng gió, hoặc bên bình trà chung rượu, thưởng thức trà thơm rượu nồng, ngắm cảnh hai bên bờ sông, cảnh trí yên tỉnh trầm mặc như giòng sông Hương xuôi chảy êm đềm. Nếu không sợ mất thì giờ, đi du ngoạn bằng thuyền đến chùa Thiên Mụ thật là thích thú, giống như mình ngồi thiền cho thanh tâm, tịnh trí, một phương pháp thiền tự nhiên và gần với thiên nhiên.
Thanh Nga 13 tuổi
Đi xe hơi thì vèo một cái là đã tới, bụi đường bốc lên chưa kịp lắng xuống thì chúng tôi đã tới đồi Hà Khê, bên tả ngạn sông Hương.. Thanh Nga muốn viếng chùa Thiên Mụ chẳng qua là cô muốn có khoảnh khắc tự do để nói đến chuyện đã làm cho cô bận tâm mấy hôm nay. Thanh Nga nói với Bích Sơn: « Em ngâm cho chị nghe đoạn thơ này.» Thanh Nga trao một đoạn bài thơ Nửa bản tình ca lỗi nhịp đàn cho Bích Sơn.
Kiên Giang và tôi ngồi hút thuốc nơi băng đá gần đó, có thể nghe hai cô nói chuyện. Bích Sơn cũng biết chuyện anh chàng trí thức ngắm nghé muốn bắn sẻ, bỗng cao bay xa chạy nên lớn giọng ngâm bài thơ:
Chuyện đời không ghép bằng thơ,
Nên chi vận cứ hững hờ cuối câu!
Phấn hương đượm thắm thêm mầu,
Chớ chi cho mối duyên đầu dở dang!
Tơ đàn ngân tiếng tình tang,
Trớ trêu, sẵn ý ly tan hẳn rồi!
Dửng dưng ai khóc ai cười?
Chia ly! Chỉ có một người khổ đau!
Bích Sơn nói:« Câu kết nghe kỳ quá! Chia ly phải có hai người khổ đau! chớ chỉ có một người khổ đau thì ra thơ này trách hờn người tình bội bạc à ? Mà ai là người khổ đau? Người đi hay kẻ ở ? Theo em nghĩ đây không phải tác giả kịch bản cải lương là người mà chị nghĩ đâu. Vì chị khổ đau thì hỏng lẽ người đó tự nhận là bội bạc sao ? »
- Ừ! Bây giờ nghe em nói, chị mới nghĩ ra. Thơ này của chú Kiên Giang, ổng làm thơ tùy hứng, không vì người nào hay vì chuyện gì. Nhưng có thơ này, có cái nỗi buồn của chị, chị mới viết được một bài thơ tâm sự, em ngâm cho chị nghe nhe!» Thanh Nga đưa bài thơ mới sáng tác cho Bích Sơn. Bích Sơn xem qua, rồi lớn tiếng ngâm:
Trong bóng hậu trường.
Từ độ hậu trường vắng dạng anh,
Mộng gieo cuối giấc, mộng không lành,
Tháng năm gang tấc nhưng nghìn trượng,
Vàng võ hồng nhan, tím mắt xanh.
Trì cái xuân gầy ở với em,
Chao ôi ! gió gác nhớ trăng thềm!
Nếp nhăn oa trữ sầu, đau, nhớ,
Tình cảm hoàng hôn tối nhá nhem.
Thà cam « dị mộng chung sàng » mãi,
Hơn mất anh vì cách núi sông,
Cung oán héo dần nhan sắc héo,
Bịt tai gác bỏ : « giá tâm hồn ».
Rối tóc sầu riêng, nỗi khổ chung,
Anh theo mộng ước, mộng chưa thành,
Còn em, em phải vì sân khấu
Trống hát dồn lên, lấp nhớ nhung.
Trong bóng hậu trường hoa ngát hương
Về khuya nghệ thuật khởi lên đường,
Đôi hồn, đôi ngã, mờ giao điểm,
Vãn hát vành trăng gác cuối tường.
Thanh Nga.
« Hay quá ! Thơ hay quá ! » Kiên Giang buột miệng la lên.
- « A ! Thì ra hai chú lén nghe tụi cháu nói chuyện !» Thanh Nga biết là bà Bầu có dặn riêng với chúng tôi, đừng để cho Thanh Nga bàn đến chuyện cậu Tài hay nói đến chuyện thi thơ, chủ ý là đừng gợi cho Thanh Nga nhớ đến mối tình vô vọng đó. Tôi thấy đây là dịp thuận tiện để giải thích cho Thanh Nga hiểu rõ tình cảm của cô hơn để cô tự dứt khoát với bao nỗi sầu đau trong lòng.
Tôi nói: « Hai chú quan tâm đến tinh thần và tình cảm của con. Con vui thì hai chú yên lòng. Chị Năm ( tức bà Bầu, mẹ của Thanh Nga) không muốn con làm thơ, đọc thơ, nhưng làm thơ, làm thi sĩ có gì là không tốt đâu? Thi sĩ làm thơ thì có khi vì những bài thơ đó làm cho lòng mình buồn thêm. Nhưng cũng có trường hợp sáng tác ra được một bài thơ là đã nói được nỗi lòng của mình, làm cho mình thấy sáng được cái khung trời u tối mà bấy lâu mình tự giam hãm tâm hồn của mình. Sáng tác thơ được như vậy cũng là một điều hay lắm chứ!»
- Chú ba nói như vậy là sao, con chưa hiểu?
- Đưa cho chú mượn bài thơ của con vừa mới viết.
Bích Sơn trao tấm giấy chép bài thơ Trong Bóng Hậu Trường của Thanh Nga cho tôi. Tôi đọc đi đọc lại rồi nói: « Chỉ với bốn câu thơ này, Thanh Nga đã nhận ra được vấn đề và tự chọn cho mình một thái độ dứt khoát và hợp lý! »( Tôi đọc bốn câu thơ )
Rối tóc sầu riêng nỗi khổ chung,
Anh theo mộng ước, mộng chưa thành,
Còn em, em phải vì #sankhau#,
Trống hát dồn lên, lấp nhớ nhung.
Tôi nói tiếp : « Mình đang đứng trên đất của nhà Phật, phải tin là trên đời này, chuyện gì cũng do có cơ duyên mới thành. Nếu không có cơ duyên với nhau thì dù có biết nhau, yêu nhau thì cũng gặp nhiều trắc trở. Trong bài thơ của Thanh Nga, con đã thấy là cậu Tài chỉ nghĩ tới mộng ước riêng, anh ta ra đi không kịp một lời từ giã hay hứa hẹn gì với Thanh Nga, bởi vì anh ta thấy cái mộng ước của mình quan trọng hơn mối tình của Thanh Nga: « « Rối tóc sầu riêng, nỗi khổ chung, Anh theo mộng ước, mộng chưa thành.» Phần của Thanh Nga thì Thanh Nga cũng tự xác định chổ đứng của mình. Đó là Thanh Nga vì #sankhau#, vì nghệ thuật và sự nghiệp của cha mẹ mình. « Còn em, em phải vì #sankhau#, Trống hát dồn lên, lấp nhớ nhung. » Thanh Nga có một con đường riêng, cậu Tài cũng có con đường riêng khác với con đường của Thanh Nga, hai con đường đó không thể có một giao điểm để gặp nhau, làm sao có được một mối tình, một nhịp sống chung. Trong tiềm thức của con, con đã nhận ra và viết ra bốn câu thơ này:
Trong bóng hậu trường hoa ngát hương,
Về khuya, nghệ thuật khởi lên đường,
Đôi hồn đôi ngã, mờ giao điểm,
Vãn hát vành trăng gác cuối tường.
Thanh Nga đã viết ra: « Đôi hồn đôi ngã, mờ giao điểm, Vãn hát, vành trăng gác cuối tường!» Cậu Tài và Thanh Nga theo hai con đường đi hai hướng khác nhau, không thể nào có được một giao điểm, vậy là dứt khoát là phải rồi!.»
Thanh Nga lấy lại bài thơ, đọc lại từng câu, từng câu, vẽ mặt đăm chiêu. Những lúc Thanh Nga buồn, tôi thấy Thanh Nga đẹp một cách lạ lùng, đẹp một cách ngây thơ thánh thiện. Đối với mọi người trong đoàn hát, Thanh Nga nói năng dịu dàng, tánh lại hay giúp đở bạn diễn, thương mến các em vũ nữ trong đoàn. Ai ai cũng thương mến Thanh Nga, cũng chiều chuộng Thanh Nga, vậy mà tại sao Thanh Nga không có phước, không được trọn ước nguyện trong mối tình đầu này ?
Bích Sơn đi chầm chậm với Thanh Nga, hướng về tháp Phước Duyên, Bích Sơn nói: « Chú Phương nói có lý, chị Nga chắc cũng nghĩ như chú Phương nên mới sáng tác bài thơ này. Em mừng là chị đã ổn định được tinh thần!»
Bích Sơn muốn Thanh Nga không nghĩ đến chuyện này nữa nên đòi chụp ảnh với Thanh Nga. Hai cô đứng trước cửa Nghi Môn, hậu cảnh là ngôi tháp Phước Duyên cao 7 tầng. Khi thì Thanh Nga muốn có một bức ảnh chụp ngay ở các bậc cấp bằng đá, hướng từ bậc thấp nhứt sát bờ sông nhìn lên. Tôi có máy ảnh thành ra tôi phải chạy xuống sát bờ sông để chụp ảnh. Từ bậc đá sát bờ sông đi lên tới bậc chót, nơi sân rộng hướng tới nền cũ của đền Hương Nguyện là 49 bậc đá, tôi chạy lên chạy xuống để chụp ảnh, chọn góc cạnh đẹp, tránh cảnh trái sáng, như vậy là tôi đã đi lên đi xuống cả vài trăm bậc đá, tôi có cảm tưởng như bữa đó tôi đi du ngoạn leo lên đến đỉnh núi Bà Đen ở Tây Ninh.
Kiên Giang ngồi hút thuốc kế bên chậu kiểng trước cổng Nghi Môn, gần hai bức hình Thần Kim Cang dán trên cánh cửa. Tôi không thể nhờ Kiên Giang thay tôi chụp ảnh vì anh ta chụp ảnh, khi thì ảnh mất đầu, khi thì hình nghiêng nghiêng như trời long đất lỡ.
Nữ hoàng #sankhau# Thanh Nga
Chuyến đi này tôi mệt phờ râu vì chạy tới chạy lui, kiếm góc cạnh này có ảnh đẹp, góc cạnh kia để làm nổi bật đường nét thanh tú của đôi ngôi sao #sankhau#.
Lúc ra về, tới bên xe thì thấy chú tài xế nằm trong xe ngủ ngáy pho pho…Về đến cầu Tràng Tiền, qua phía bên kia cầu đối diện với khách sạn Morin, Thanh Nga và Bích Sơn đói quá nên vô quán kêu bánh nậm, bánh khoái ăn ngay chớ không chờ bà Bầu và vợ chồng Hữu Thìn đến.
Chú Năm Tài xế đi rước bà Bầu, bà Bầu thấy Thanh Nga vui vẻ, bà rất hài lòng. Có lẽ cả tháng nay, bà Bầu mới có một bửa ăn ngon lành, vui vẻ và hết lo âu cho con gái cưng của bà.
Sau đó bà bầu và Thanh Nga đi viếng chùa Từ Đàm.
Về Saigòn, Thanh Nga đưa cho tôi và Kiên Giang xem bài thơ sau khi viếng chùa Từ Đàm. Cô dặn đừng cho bà Bầu biết bài thơ này.
Nguyện Cầu.
Con muốn gởi thân vào cửa Phật,
Cho lòng quên hết nỗi niềm đau,
Cho đừng bận bịu trần ai nữa,
Thanh thoảng hồn con ở kiếp sau.
Con muốn gởi thân vào cửa Phật,
Cho màu tục lụy chẳng vương lây,
Cho mùi danh lợi tiêu tan hết,
Thoát bể trầm luân khổ ải này.
Con muốn gởi thân vào cửa Phật,
Cho đừng ai nhắc đến tên con,
Cho đừng nghe những lời môi miếng,
Để khỏi vương mang, khỏi lạc lòng.
Con muốn gởi thân vào cửa Phật,
Nhưng còn ray rức mãi tim côi,
Ngoại già, mẹ góa, đàn em dại,
Soi sáng dùm con, Đức Phật ơi!
Ngày Phật Đản 2509.
Thanh Nga.
Cái máu thi sĩ trong người của Kiên Giang kể cũng lạ, thấy có bài thơ hay là anh ta tự động đem đăng báo Lẽ Sống Kịch Trường, anh vẫn ghi tên #tacgia# Thanh Nga mặc dầu cô Thanh Nga có dặn là đừng cho bà Bầu biết. Khi trang Kịch trường Lẽ Sống đăng bài thơ Nguyện Cầu của Thanh Nga thì cả một sự rắc rối liên tiếp xảy ra.
Hòa thượng trụ trì chùa Trường Thạnh ở đường Yersin tưởng là Thanh Nga muốn đi tu thật. Bà Bầu Thơ quy y Tam Bảo nơi chùa Trường Thạnh nên Hòa thượng thấy có bổn phận độ trì cho Thanh Nga, ông cho người đến hỏi ý kiến bà Bầu Thơ. Bà Thơ kêu tôi đến hỏi tại sao có bài thơ của Thanh Nga đăng báo? Bà đã hỏi Thanh Nga, Thanh Nga nói không biết, má hỏi chú Ba hay hỏi Kiên Giang.
Thi sĩ Kiên Giang biết có chuyện rắc rối xảy ra nên anh ta lén chuồn về tỉnh Kiên Giang trốn, vợ của anh nói là mẹ của Kiên Giang đau nặng nên anh về quê thăm mẹ. Bà Bầu nhờ Nguyễn Phương đi đính chánh với Hòa Thượng trụ trì chùa Trường Thạnh.
Mấy ngày sau đó, trang kịch trường các nhật báo khai thác tin Thanh Nga đi tu. Có ký giả nói rằng dường như cô Thanh Nga đã xuống tóc quy y tại chùa Giác Lâm - Chợ Lớn; có ký giả nói có người nhìn thấy Thanh Nga mặc nâu sòng, tay cầm bình bát đi khất thực; có người nói Thanh Nga đã đi tu ở Trúc Lâm Thiền Viện…
Một hôm, chúng tôi đang tập tuồng trên #sankhau# rạp Nguyễn Văn Hảo, có mặt Thanh Nga và bà Bầu Thơ, một anh placeur chạy vô báo tin là nhiều người bên ngoài đang chạy theo một đoàn ni cô khất thực vì tin là có cô Thanh Nga trong số ni cô khất thực đó. Bà Bầu bảo thây kệ, họ muốn đồn gì đó thì mặc kệ họ. Tôi và vài #nghesi# không có vai tuồng đang ngồi dưới hàng ghế khán giả, chúng tôi ra hiệu cho nhau, âm thầm rút ra khỏi rạp, lên xe đuổi theo đoàn ni cô khất thực và những người hiếu kỳ, chúng tôi đi theo họ hướng về chợ Cầu Ông Lãnh. Đến ngang đình Nhơn Hòa Cầu Muối, tôi thấy đoàn ni cô trẻ khất thực đi từng bước một, mắt châm châm nhìn xuống đầu mũi chân, đi từng bước, từng bước mà không hề bận tâm đến những người hiếu kỳ đang đeo đuổi theo họ. Trong số ni cô trẻ đó cũng không có người nào có nét mặt giống cô Thanh Nga cả. Chúng tôi trở về rạp hát thì thấy rạp hát đông nghẹt người, họ chen nhau vô rạp vì nghe nói có Thanh Nga trong rạp. Bà Bầu Thơ, Thanh Nga phải nhờ số đông các anh dàn cảnh lực lưỡng, các #nghesi# mở đường cho ra xe hơi chạy đi khỏi rạp hát. Buỗi tập tuồng đành bỏ dở dang
Thanh Nga & Thành Được trong vở Đoạn Tuyệt
.
Ngày ngày, khán giả ái mộ đến nhà bà Bầu Thơ ở số 240 ter đường Trần Hưng Đạo để mong nhìn thấy mặt Thanh Nga. Đêm đêm, họ mua vé vào xem hát nghẹt rạp để được tự mình chứng minh rằng Thanh Nga không có bỏ #sankhau# mà đi vô chùa tu. Số doanh thu của đoàn hát tăng vọt, vé hát bán complet cả mấy tuần lễ liên tiếp nhưng bà Bầu không vui. Bà nói phải làm sao đính chánh, chớ nều để như vậy thì khán giả tưởng là bà Bầu chủ trương quảng cáo dối gạt khán giả.
Ni sư Huỳnh Liên và các đệ tử cũng muốn gặp Thanh Nga để biết sự thực, hư ?
Pháp sư Huệ Chí ở chùa Giác Viên trong Phú Lâm mời tôi đến hỏi chuyện. Nguyên trước đây tôi có viết báo Phật Học Lục Hòa Tăng, trụ sở của tờ báo Phật Học đặt trong khuôn viên chùa Giác Viên. Pháp sư Huệ Chí cho biết một vị Đại Đức ở Viện Hóa Đạo có sáng tác một bài thơ để minh họa hay đáp lại bài Nguyện Cầu của Thanh Nga.
( Còn tiếp )
Nguồn: cailuongvietnam.com