NSƯT Diệu Hiền và NS Mỵ Lan
Nghệ sĩ lão thành Mỵ Lan, tên thật Đỗ Thị Loan - sinh năm 1935 tại Hà Nam Ninh - đã trút hơi thở cuối cùng lúc 6 giờ 30 phút ngày 16-5, hưởng thọ 84 tuổi. Sáng 18-5, linh cửu của bà sẽ được hỏa táng tại Nghĩa trang Đa Phước (huyện Bình Chánh, TP HCM).
NSƯT Diệu Hiền xúc động: "Trong 6 tháng qua, tính từ cuối năm 2017 đến nay, đã có 4 nghệ sĩ lão thành rời khỏi Khu Dưỡng lão nghệ sĩ TP HCM và không bao giờ quay lại, đó là: NS Thu Cúc (đoàn cải lương Sài Gòn 3), NSƯT Ngọc Hương (đoàn Hương Mùa Thu), NS Mộng Lành (đoàn cải lương tuồng cổ Minh Tơ) và nay đến NS Mỵ Lan".
"Khu Dưỡng lão Nghệ sĩ TP HCM trước đây có 27 người. Qua nhiều năm tháng tôi vào đây, đã có nhiều nghệ sĩ rời xa chúng tôi vĩnh viễn. Ghế đá của khuôn viên này vắng ngắt, mỗi sáng bước ra không còn nhìn thấy các anh, các chị, tôi ứa nước mắt" – "Nhụy Kiều tướng quân" bày tỏ.
NS Mỵ Lan mất ngày 16-5-2018, hưởng thọ 84 tuổi
NS Mỵ Lan là một nữ danh ca thập niên 1960 - 1970. Bà đã từng thu âm với danh ca Hùng Cường nhiều dĩa cổ nhạc. Là đào chánh một thời hát trên sân khấu đại bang Thống Nhất, Kim Chung, sau này bà gắn bó với đoàn Hương Mùa Thu.
Bà từng diễn những vai đào chánh trong nhiều vở tuồng vang bóng một thời như: "Trảm án ử", "Công chúa Bạch Viên", "Qua cầu ô thước", "Dâng sóng ba đào", "Trùng dương lặng gió"…
"Chị Mỵ Lan ca vọng cổ rất hay, giọng ngọt ngào lắm. Chị lên sân khấu sáng đẹp, diễn xuất tinh tế. Thời đó đi hát, chị đã mua được ô tô - gọi là xe Huê Kỳ, mỗi bước đi có người hầu hạ, chăm sóc. Nhưng cuộc sống hôn nhân của chị Mỵ Lan không hạnh phúc, thường bị ông xã đánh đập, hành hạ vì ghen tuông, không muốn chị theo nghề hát. Mà đã đam mê ánh đèn sân khấu thì không thể bỏ nghề, do vậy mà chị cứ chịu nhiều trận đòn sau những đêm vãn hát. Cứ thế, chị bám đoàn hát dù bị chồng ruồng bỏ. Cuối đời, do sống nghèo túng, chị được đưa vào Khu Dưỡng lão nghệ sĩ. Chị có các con nhưng ai nấy đều nghèo khó, làm sao có thể lo cho chị. Những năm cuối đời, chị xem Khu Dưỡng lão nghệ sĩ là mái nhà của mình" – NSƯT Diệu Hiền kể trong nghẹn ngào.
Trước đây, cứ đến Khu Dưỡng lão Nghệ sĩ TP HCM những "Đêm rằm ca hát" hoặc chương trình "Đêm hội trăng rằm", người ta lại nghe nghệ sĩ Mỵ Lan ca vọng cổ. Bà có lối ngâm thơ Sa Mạc nghe rất lảnh lót, ngọt ngào. Bà từng viết: "Kiếp tằm phải trả nợ dâu/ Còn tôi trả trắng mái đầu chưa xong/ Mỗi câu mỗi chữ mỗi vần/ Hát lên tất cả tấm lòng con tim…".
NS Mỵ Lan hát cho NSƯT Diệu Hiền nghe tại Khu Dưỡng lão nghệ sĩ TP HCM
Có lần do bị bệnh tim, bà hát rồi lên cơn đau tim. Sau khi ngồi nghỉ ngơi một chút, bà lại muốn được lên sân khấu ca vọng cổ.
"Nghệ sĩ Mỵ Lan một thời là giọng ca chính của các hãng đĩa, song ca với nghệ sĩ Thành Được bài tân cổ giao duyên "Bến đò xưa". Hay lắm, nể phục lắm! Nay lại thêm một nghệ sĩ lão thành ra đi, để lại nhiều đau xót cho chúng tôi" – NS Thiên Kim chia sẻ.
Đối với các nghệ sĩ lão thành, hiện nay, Khu dưỡng lão Nghệ sĩ TP HCM không còn đông đúc như ngày trước. Vài nghệ sĩ lão thành đang bệnh tật, vẫn phải ra vào bệnh viện điều trị. "Rồi một ngày nào đó sẽ không còn nghệ sĩ thế hệ chúng tôi ở đây, khu dưỡng lão sẽ tiếp nhận thêm nhiều nghệ sĩ khác vào ở nhưng tôi vẫn luôn nhớ đến các chị, các anh, những người đã sống một thời hưng thịnh của sân khấu cải lương" – NSƯT Diệu Hiền òa khóc.
Bài và ảnh: Thanh Hiệp